di tích lịch sử và lễ hội
Theo sử sách để lại Tổng Tăng Long gồm có 3 thôn: 1. Thôn Lương Phúc 2.Tăng long 3. Bắc Vọng, Thuộc triều đại vua hùng thứ 18. Hùng duệ Vương ngự tại đô vu Việt Trì, Bạch Hạc Giang. Thuộc đạo Kinh bắc (xưa gọi là Vũ Ninh Quận) Thiên phúc Phủ, xưa gọi là Phủ Bắc hà. Tiên Phúc Huyện. Tăng Long Trang. Tuyển ở bản Trang thanh niên cường tráng khoảng hơn 20 người làm chân tay tin cậy đánh giặc Ai Lao hội đồng đem quân đến đóng ở Trang Tăng Long ở 2 địa điểm nhị nội khu, Đại liêu khu, phụ lão cùng nhân dân Tăng long đem lễ nghi, lương thực được hai ông Cao Sơn và Quý Minh đồng ý nhận và cho vàng, bạc để sau mua ruộng, ao mà phụng thờ sau ngài Tô Minh cùng ứng trực tại Tăng Long đánh quân Hán, các ngài cũng mời các cố lão và nhân dân 2 khu nhân dân lập miếu thờ đời nhà Lý và Bà Tiên Dung Công Chúa cùng các tướng quân đề binh trực tuyến đánh thắng giặc Tống nên các nhà vua ban cho 12 sắc phong cho Đình Tăng Long hiện nay vẫn giữ được. Hiện nay ngôi đình Tăng long đang thờ 2 Ngài Cao Sơn, Quý Minh và bà Tiên Dung Công chúa. -
- Với tinh thần đấu tranh chống giặc ngoại xâm của nhân dân xã Việt long còn để lại dấu tích tại khu thành Tiên Phúc thuộc địa phận thôn Tiên Tảo nhân dân đã đào hào xây thành rộng trên 10 mẫu Tiên tảo 3 mẫu thôn Ngọc Hà 7 mẫu trong thành có 2 ao chứa nước 4 cổng lớn ra vào 4 hướng đông, tây, nam,bắc. có rừng rậm, tàu ô mã viện. Năm 548, thời Triệu Việt Vương, 2 tướng Trương Hống và Trương Hát đã lập căn cứ quân sĩ tại thành Thiên Phúc nhân dân trong xã đã nhiệt tình ủng hộ giúp đỡ lương thực, thực phẩm động viên con em gia nhập nghĩa quân đánh giặc. Sau khi Trương Hống và Trương Hát mất, nhân dân thờ 2 ông tại đình làng Tiên tảo, tức đức thánh Tam giang và thái úy Lý Thường Kiệt. Đình làng Tiên tảo chỉ cách nơi phát tích của bài thơ Nam quốc sơn hà không xa chỉ khoảng hơn 1 km, đó là đền Trương tướng quân (đền Xà).
Theo Đại Việt sử ký toàn thư, tập mộc bản khắc năm 1679, quyển số 3 về Nhà Lý đã ghi như sau: " Vua sai Lý Thường Kiệt đem quân đón đánh, đến sông Như Nguyệt đánh tan được, quân Tống chết hơn 1 nghìn người. Quách Quỳ lui quân,... Người đời truyền rằng Lý Thường Kiệt làm hàng rào dọc theo sông để cố thủ. Một đêm quân sĩ chợt nghe ở trong đền Trương tướng quân có tiếng ngâm to rằng: Sông núi nước Nam Vua Nam ở, rành rành định phận tại sách trời, cớ sao lũ giặc sang xâm phạm, chúng bay sẽ bị đánh tơi bời... sau đó quả nhiên như thế".
Truyền thống văn hóa
- Những năm chống Pháp, đội du kích thôn Lương Phúc đã từng bắn hạ nhiều tên địch tại bốt Đồng Cao bên kia sông Cà Lồ(Hiện còn một ngôi mộ quan Pháp đúc bằng bê tông gần Đình Xà thuộc Yên Phong-Bắc Ninh). - Có 6 ngôi Đình gồm đình Tăng Long, đình Trại Gốm. Đình Vải, đình Lương Phúc, đình Mom. Đình Tiên Tảo. Đình, Chùa Tiên Tảo, Đình Tăng Long được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp Thành phố Hà Nội vào các năm 2008, 2010. Đình Tiên tảo được xây dựng lại và khánh thành năm 2012 do Ngân hàng Viettin Banhk tài trợ.
+ 4 chùa gồm chùa Tiên Tảo, chùa Tăng long, chùa Lương Phúc, chùa Đông Ngàn
+ 3 đền, gồm Tăng Long đền Trại gốm, đền xóm Đông thôn Lương phúc,
Từ năm 1947 – năm 1952 khi thực dân pháp mở rộng lấn chiếm vùng trung du Bắc bộ nhằm không cho chúng lợi dụng đình chùa để làm nơi trú ẩn, nhân dân đã phá bỏ, khoảng 20 năm trở lại đây một số đình, chùa, đền được khôi phục đáp ứng quyền tự do tín ngưỡng của nhân dân.
+2 Đình cũ xóm Trại Gốm và đình Đông Ngàn, 1 chùa của Tiên Tảo đã bị phá trước năm 1952 Đình này hiện nay không thể khôi phục được do nhân dân ra ở từ năm 1980.
- Hàng năm vào tháng 9,10 âm lịch nhân dân lại tổ chức các lễ hội tại đình làng Các lễ hội diễn ra có hội thi chim thôn Tiên Tảo, thôn Lương Phúc nhằm cầu cho nhân dân được bình hoà. Hội vật Lương Phúc vào dịp đầu xuân nhằm phục vụ nhân dân ăn tết đón xuân cầu cho một năm an khang thịnh vượng.
Hội chùa Tăng long vào 27/2 (âm lịch được khôi phục năm 2010) nhằm cầu cho quốc thái dân an.
-Truyền thống hiếu học. Trước năm 1930 có trường dạy chữ nho, địa điểm tại nhà cụ tránh Tạ sau một thời gian chuyển lên nhà cụ Độ khoảng 20 học sinh học chữ nho. Gồm có ông Trọng, ông Căn, ông Hiệp, ông Bản, ông Mông học bình dân học vụ, giáo viên dạy quốc ngữ là ông Chiểu ông Duyệt.địa điểm tại Đình Tăng Long, ông Chiểu đỗ Hương sư (tiếng Pháp gọi là sitvica) ông Duyệt đỗ quan 1 (tiếng pháp gọi là Achdidang) thôn Tiên Tảo có cụ Giáp,cụ Trãi, Cụ Sành cụ Kiểm cụ Vị đỗ sơ học.
Có người đỗ Linh thái tổng đốc ông tên là Nguyễn Xuân Duẩn.
Nhân dân có truyền thống lao động cần cù chịu khó sáng tạo trong lao động cách đây hàng trăm năm nhân dân 3 thôn đã đắp 5 km đê sông cầu và sông cà lồ và 5 km đê bao đê bởi bờ ngòi Lương Phúc để chống thiên tai bảo vệ mùa màng